Boczne przyparcie rzepki
Boczne przyparcie rzepki – podstawy anatomiczne
Rzepka jest płaską strukturą kostną położoną z przodu stawu kolanowego. Zalicza się to trzeszczek – narządów pomocniczych mięśni. Jej rolą jest ochrona stawu kolanowego oraz optymalizacja pracy mięśnia czworogołowowego uda. Poprzez wpływ na przebieg jego ścięgien wydatnie poprawia siłę mięśnia i funkcję wyprostną kolana.
Część tylna rzepki tworzy z kłykciami kości udowej staw rzepkowo – udowy. Przy wykonywaniu ruchów zgięcia i wyprostu stawu kolanowego rzepka porusza się po bloczku kości udowej zapewniając dzięki temu właściwą mechanikę stawu kolanowego. Tor przemieszczania się rzepki w stawie kolanowym podczas jego zgięcia i wyprostu determinowany jest przez struktury bierne: troczki, więzadła, kłykcie kości udowej oraz dynamiczne – mięśnie.
Boczne przyparcie rzepki – definicja
Boczne przyparcie rzepki (ELPS) jest to nadmierne dociśnięcie rzepki do kłykcia bocznego kości udowej. Przejawia się to nadmiernym przesunięciem rzepki do boku podczas dowolnych ruchów kolana. Boczne przyparcie rzepki można klasyfikować jako odrębny problem ale jest on skorelowany z większością patololigii stawu rzepkowo – udowego PFPS syndrom.
Boczne przyparcie rzepki – przyczyny
Powodem ELPS często jest przeciążenie stawu rzepkowo – udowego prowadzące do powstania dysbalansu mięśniowego. Znaczny wpływ na zaburzenie mechaniki rzepki zwykle maja:
- Osłabiona głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego
- Nadmiernie napięte pasmo biodrowo – piszczelowe powięzi szerokiej uda
- Patologie ograniczające ruchomość stawów biodrowych
- Zaburzenia anatomiczne:
- Koślawe kolana
- Płaskostopie
- Koślawość/szpotawość stawów skokowych
- Patologiczna rotacja miednicy
Boczne przyparcie rzepki – kiedy pojawia się ból
Ból w przebiegu bocznego przyparcia rzepki może pojawić się podczas siedzenia, kucania, biegania, jazdy na rowerze, chodzenia po schodach.
Objawy bólu
Ból może być rozlany i można mieć trudności z precyzyjnym określeniem jego lokalizacji. Jednak zwykle występuje w przedniej lub bocznej części kolana.
Boczne przyparcie rzepki – leczenie
Tak jak w przypadku podobnych patologii stawu kolanowego i w tym przypadku ważne jest precyzyjne określenie przyczyny schorzenia. Należy dążyć do stopniowego eliminowania nieprawidłowości strukturalnych lub funkcjonalnych determinujących powstanie anomalii. Leczeniem pierwszego wyboru powinna być fizjoterapia w ramach której można wykonywać szereg czynności normalizujących zarówno zburzoną strukturę:
- Mobilizacja rzepki
- Rozluźnianie mięśniowo – powięziowe
- Profilaktyka przeciwzapalna
- Stretching
- Rolowanie
Oraz funkcję:
- Trening funkcjonalny
- Mobilizacja niewłaściwie zrotowanych stawów
Dobrą praktyką jest wyeliminowanie współtowarzyszących wad posturalnych takich jak płaskostopie, koślawość lub szpotawość stawów skokowych, nierówna, nierówna długość kończyn. W tym celu możemy posiłkować się zaopatrzeniem we wkładki ortopedyczne, kliny korygujące itp.
Boczne przyparcie rzepki – rokowania
Odpowiednio prowadzona terapia ELPS daje dobre rokowania i poddaje się leczeniu wspomnianemu wcześniej leczeniu zachowawczemu. Jednakże zaniechanie leczenia, jego przerwanie lub też powrót do złych nawyków treningowych może doprowadzić do trwałej degeneracji powierzchni stawowych. Efektem tego często jest chondromolacja, nasilony stan zapalny, przewlekłe dolegliwości bólowe i zaburzenia funkcji.
