Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – gonartroza.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego rozpoznanie, profilaktyka, leczenie.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – charakterystyka ogólna
Staw kolanowy jest najczęstszym miejscem występowania zmian zwyrodnieniowych. Choroba dotyka z reguły osoby po 50 roku życia częściej kobiety, nadwaga wymieniana jest jako znaczący czynnik ryzyka. Nie wyklucza się genetycznych predyspozycji do występowania schorzenia.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – przyczyny
Najczęstszą przyczyną wtórnych zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych są urazy. Do zwyrodnień mogą wtórnie prowadzić urazy struktur wewnątrzstawowych: łąkotek, więzadeł krzyżowych, więzadeł pobocznych, wywołujące zaburzenia zwartości stawu. Kolejny czynnik patogenny to złamania śródstawowe i urazy chrząstki stawowej oraz zagięcia osi kończyn powodujące zaburzenia biomechaniki stawu kolanowego.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – obraz kliniczny
Podstawowym objawem jest ból zlokalizowany w przedniej lub przyśrodkowej części kolana oraz górno-przyśrodkowej części goleni.
Dolegliwości nasilają się w trakcie ruchu przy zwyrodnieniu obejmującym również staw rzepkowo-udowy ból występuje podczas chodzenia po schodach.
Schorzenie ma charakter postępujący i charakteryzuje się występowaniem okresów zaostrzeń i remisji. W miarę rozwoju choroby dochodzi do deficytu zgięciowego i stopniowego rozwoju przykurczu mięśni grupy tylnej uda. Ścięczenie chrząstki stawowej i destrukcja kości podchrzęstnej powodują zgięcie osi kończyn. Zmiany częściej lokalizują się w przedziale przyśrodkowym kolana i prowadzą do jego szpotawości. Rzadziej występujące zmiany w przedziale bocznym wywołują koślawość.
Zwyrodnienia umiejscowione w stawie rzepkowo-udowym charakteryzują się:
- Silną bolesnością;
- Zmniejszeniem ruchomości rzepki;
- Krepitacjami podczas jej przesuwania.
W zaawansowanej fazie choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego zwykle występuje niestabilność stawu, wysięk stawowy (w okresach zaostrzeń) stwierdza się też torbiele podkolanowe.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – leczenie
Objawy choroby zwyrodnieniowej kolana dość dobrze poddają się leczeniu zachowawczemu. W zależności od stopnia zaawansowania zmian zwyrodnieniowych można stosować:
- Ćwiczenia fizyczne;
- Zabiegi fizykoterapeutyczne;
- Leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne;
- Czynniki wzrostu (PRP);
- Miejscowo podane pochodne kwasu hialuronowego;
- Dostawowe iniekcje steroidów;
- Odciążenie stawu przy użyciu laski lub kul;
- Stabilizatory zewnętrzne kolana.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – leczenie operacyjne
Wskazania do leczenia operacyjnego:
- Trwały ból nie reagujący na leczenie zachowawcze;
- Postępująca deformacja i niestabilność stawu.
Artroskopia – z oczyszczeniem stawu przez płukanie i usunięcie postrzępionych fragmentów uszkodzonych łąkotek, wolnych fragmentów chrząstki i osteofitów.
Wysoka osteotomia podkolanowa – daje dobre efekty w niezbyt zaawansowanych zmianach zwłaszcza w obrębie jednego przedziału. Jej celem jest zmiana miejsca największego obciążenia stawu, redukcja nadciśnienia wewnątrzkostnego, poprawa ukrwienia nasady.
Endoprotezoplastyka – wskazana u chorych ze znaczną postępującą destrukcją stawu