Poranny ból pleców
czyli dolegliwości pojawiające się tuż po obudzeniu i stopniowo ustępujące w ciągu dnia.
Poranny ból pleców jest częstą przypadłością osób aktywnych. Czujemy się wtedy tak jakbyśmy noc spędzili na twardej podłodze lub ławce w parku a nie w wygodnym dobrze posłanym łóżku. Ból obejmuje całe plecy, koncentruje się wzdłuż kręgosłupa, powoduje sztywność pleców, utrudnia ruchy a czasem oddychanie. Charakterystyczne dla tego objawu jest to, że w miarę upływu dnia i wzrostu aktywności stopniowo ustępuję by w końcu całkiem zaniknąć.
Co wywołuje ból
Ten rodzaj bólu wywołany jest przez wzajemne oddziaływanie krążków międzykręgowych (dysków) i krótkich mięśni przykręgosłupowych.
Krążki międzykręgowe (disci intervertebrales)
Krążki międzykręgowe (tzw. dyski) są to leżące między trzonami sąsiadujących kręgów (corpus vertebrae) płytki chrzęstne. Jest ich 23 zajmują 25 % wysokości kręgosłupa ponad kością krzyżową. Ich kształt i wielkość zmienia się w zależności od odcinka kręgosłupa. Wysokość krążków wzrasta ku dołowi i jest największa w odcinku lędźwiowym.
U dorosłego człowieka pierwszy krążek występuje pomiędzy II i III kręgiem szyjnym ostatni między V kręgiem lędźwiowym, a kością krzyżową. W jego części obwodowej znajduje się pierścień włóknisty (anulus fibrosus), który jest mocny, zbity i połączony z trzonami sąsiadujących kręgów. Część środkowa krążka przechodzi w galaretowate jądro miażdżyste (nucleus pulposus). Jądro pełni funkcję amortyzatora zmniejszając działające na kręgosłup wstrząsy, umożliwia również swobodne poruszanie się kręgosłupa we wszystkich płaszczyznach. Zbudowane jest w większości z wody. Porusza się wewnątrz pierścienia włóknistego w kierunku przeciwnym do ruchu trzonów.
Odwodnienie (dehydratacja) krążka międzykręgowego
Etap 1.
W czasie aktywności dobowej jądro ulega dehydratacji czyli odwodnieniu. Stopniowo redukująca się zawartość wody w jądrze miażdżystym prowadzi do zmniejszenia jego wysokości. Ponieważ zjawisko występuje we wszystkich kręgach jego konsekwencją jest zmniejszenie długości kręgosłupa. Podczas doby kręgosłup może przez to skrócić się nawet do 2 cm. Ze skracającym się kręgosłupem przykurczeniu ulegają mięśnie przykręgosłupowe.
Etap 2.
Podczas snu organizm uzupełnia wodę w „wyschniętych” jądrach miażdżystych. W raz z nawodnieniem jąder zwiększa się objętość i wysokość krążków międzykręgowych a co za tym idzie całego kręgosłupa.
Bezpośrednia przyczyna bólu
Wydłużający się kręgosłup pociąga za sobą mięśnie przykręgosłupowe powodując ich rozciągnięcie i związany z nim poranny ból pleców.
Co zrobić żeby nie bolało
Profilaktyka bólu pleców
Jest to najtańszy i najskuteczniejszy sposób a zatem:
- nawadniamy się w ciągu doby
- mniej siedzimy lub robimy częstsze przerwy w siedzeniu
- wprowadzamy ćwiczenia rozciągające kręgosłup – należy skonsultować z fizjoterapeutą ponieważ niektóre ćwiczenia rozciągające mogą w znacznym stopniu przyczyniać się do wywołania dyskopatii
- stosujemy auto masaż np. za pomocą rollera.
Jak już boli
Powyższe zalecenia uzupełniamy masażem tkanek głębokich. Tę czynność powinien wykonać fizjoterapeuta.