Zapalenie rozcięgna podeszwowego

definicja, przyczyny, rozpoznanie, profilaktyka, leczenie

Zapalenie rozcięgna podeszwowego jest jedną z najczęstszych przyczyn bólu pięty. W dalszej części artykułu zapoznasz się ze szczegółami tego schorzenia.

Zapraszam do lektury,

Marcin Bacia

fizjoterapeuta

Zapalenie rozcięgna podeszwowego – co to jest

Zapalenie rozcięgna podeszwowego, znane również jako fasciitis plantaris, to stan, w którym rozwija się zapalenie i ból w rozcięgnie podeszwowym, tj. w grubym pasie tkanki łącznej, który przebiega wzdłuż podeszwowej części stopy i łączy piętę z palcami.

Przyczyny zapalenia rozcięgna podeszwowego

Istnieje wiele przyczyn zapalenia rozcięgna podeszwowego, które mogą obejmować:

Wady stopy

Do najczęściej występujących wad stóp, które prowadzą do zapalenia rozcięgna podeszwowego zalicza się:

• płaskostopie
• koślawość pięt, inaczej pronacja tyłostopia
• szpotawość pięt, inaczej supinacja tyłostopia
• stopa wydrążona

Nadwaga lub otyłość

Nadwaga lub otyłość zwiększają ciśnienie na stopy, co może prowadzić do nadmiernego obciążenia i zapalenia rozcięgna podeszwowego.

Niewłaściwe obuwie

Noszenie obuwia, które nie zapewnia odpowiedniego wsparcia. Szczególnie obuwie z cienką lub twardą podeszwą, np. buty do biegania, które straciły amortyzację.

Zmiany w aktywności fizycznej

Nagłe zwiększenie aktywności fizycznej, takie jak bieganie lub skakanie, generalnie każdy rodzaj aktywności ruchowej prowadzący do zwiększenia obciążenia stóp a co za tym idzie nacisków na rozcięgno podeszwowe.

Wiek

Zapalenie rozcięgna podeszwowego jest częstsze u osób w średnim wieku. Jest to często związane ze zmianami związanymi z wiekiem, takimi jak utrata elastyczności i poduszki tłuszczowej pod piętą.

Objawy zapalenia rozcięgna podeszwowego

Zapalenie rozcięgna podeszwowego, znane również jako ostroga piętowa, jest jednym z najczęstszych powodów bólu stopy. Objawy mogą różnić się między osobami, ale zwykle obejmują:

Ból w pięcie

Jest to najczęstszy objaw zapalenia rozcięgna podeszwowego. Ból jest zazwyczaj najbardziej intensywny z pierwszymi krokami po przebudzeniu rano, a także po długim siedzeniu lub staniu. Ból zazwyczaj stopniowo łagodnieje, ale może wrócić po długim staniu lub po wstaniu po długim okresie siedzenia.

Ból podczas nacisku

Ból jest zazwyczaj najbardziej odczuwalny w punkcie przywiązania rozcięgna podeszwowego do kości piętowej, który można wyczuć poprzez nacisk na piętę od dołu stopy.

Ograniczona ruchomość stopy

Pacjenci z zapaleniem rozcięgna podeszwowego mogą odczuwać ograniczenie ruchomości stopy, szczególnie podczas zginania stopy do góry (dorsiflexji).

Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku jakiegokolwiek bólu stopy, który utrzymuje się dłużej niż kilka dni. Wczesne leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego może pomóc w uniknięciu długotrwałych problemów.

Diagnozowanie zapalenia rozcięgna podeszwowego

Wywiad medyczny

Badanie fizykalne

Lekarz może przeprowadzić badanie stopy, w tym ocenę tkanki tłuszczowej pod piętą, kształt i wysokość łuku stopy, oraz sprawdzić, czy występuje ból podczas nacisku na piętę lub rozciągania stopy.

Badania obrazowe

Chociaż zazwyczaj nie jest to konieczne do diagnozy zapalenia rozcięgna podeszwowego, obrazowanie takie jak rentgen, ultrasonografia, rezonans magnetyczny (MRI) może być używane do wykluczenia innych przyczyn bólu pięty, takich jak złamania, guzy, torbiele, lub zwyrodnienie rozcięgna.

Testy funkcyjne

Testy, takie jak „Windlass test”, mogą być używane do oceny rozciągliwości i bólu w rozcięgnie podeszwowym. Test ten polega na pasywnym zginaniu dużego palca stopy ku górze w pozycji stojącej, powoduje to napięcie rozcięgna podeszwowego. Ból podczas wykonania testu świadczy o możliwości zapalenia rozcięgna podeszwowego.

Diagnoza

Do zdiagnozowania zapalenia rozcięgna podeszwowego z reguły wystarczając badania fizykalne i wywiad. W nielicznych przypadkach diagnostykę rozszerza się o badania obrazowe.

Leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego

Leczenie zazwyczaj skupia się na łagodzeniu bólu i zapobieganiu dalszemu uszkodzeniu rozcięgna. Poniżej przedstawiamy kilka popularnych metod leczenia:

Domowe metody leczenia

• Zmniejszenie aktywności ruchowych wywołujących obciążenie rozcięgna podeszwowego;
• Okłady z lodu;
• Obuwie ze wsparciem łuku podłużnego stopy.

Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne

Bez recepty dostępne są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen lub naproksen, które mogą pomóc w łagodzeniu bólu i zapalenia, można również zastosować maści przeciwzapalne typu Voltaren.

Fizjoterapia

• Terapia manualna;
• Masaż;
• Ćwiczenia;
• Fala uderzeniowa;
• Laser wysokoenergetyczny;
• Krioterapia

Iniekcje sterydów

W ciężkich przypadkach lekarz może zasugerować iniekcje sterydów, aby pomóc zmniejszyć zapalenie i ból. Ta metoda jest zazwyczaj stosowana tylko wtedy, gdy inne metody leczenia nie przyniosły ulgi.

Operacja

Operacja jest rozważana tylko wtedy, gdy wszystkie inne metody leczenia nie przynoszą skutków i ból jest na tyle silny, że utrudnia codzienne czynności. Operacja może polegać na usunięciu ostrogi piętowej lub częściowego przecięcia rozcięgna podeszwowego.

Zastosowanie wkładek ortopedycznych w zapaleniu rozcięgna podeszwowego

Wkładki ortopedyczne są jednym z powszechnie stosowanych środków w łagodzeniu objawów zapalenia rozcięgna podeszwowego. Poniżej przedstawiamy, w jaki sposób wkładki mogą pomóc osobom cierpiącym na ten stan:

Wsparcie dla łuku stopy

Wkładki ortopedyczne zapewniają dodatkowe wsparcie dla łuku stopy, co może pomóc zredukować napięcie w rozcięgnie podeszwowym. Wsparcie to pomaga również zrównoważyć nacisk na stopę podczas chodzenia i biegania, co może przyczynić się do zmniejszenia bólu

Zmniejszenie bólu

Dobrze dopasowane wkładki ortopedyczne mogą pomóc w zmniejszeniu bólu, poprzez zredukowanie nacisku na krytyczne punkty stopy.

Przywrócenie prawidłowego wzorca chodu

Poprawa mechaniki chodu przyczynia się do stabilizacji prawidłowego napięcia rozcięgna podeszwowego. Dzięki temu znacznie redukują się objawy bólowe, jak i wpływa to na profilaktykę wystąpienia problemów z rozcięgnem podeszwowym w przyszłości.

Bibliografia

1. Buchbinder R. Clinical practice. Plantar Fasciitis. N Engl J Med. 2004;350(21):2159-2166. doi:10.1056/NEJMcp032745.
2. De Garceau D, Dean D, Requejo SM, Thordarson DB. The association between diagnosis of plantar fasciitis and Windlass test results. Foot Ankle Int. 2003;24(3):251-255. doi:10.1177/107110070302400309.
3. Digiovanni BF, Nawoczenski DA, Malay DP, et al. Plantar fascia-specific stretching exercise improves outcomes in patients with chronic plantar fasciitis. A prospective clinical trial with two-year follow-up. J Bone Joint Surg Am. 2006;88(8):1775-1781. doi:10.2106/JBJS.E.01281.
4. Goff JD, Crawford R. Diagnosis and treatment of plantar fasciitis. Am Fam Physician. 2011;84(6):676-682.
5. Landorf KB, Keenan AM, Herbert RD. Effectiveness of foot orthoses to treat plantar fasciitis: a randomized trial. Arch Intern Med. 2006;166(12):1305–1310. doi:10.1001/archinte.166.12.1305.
6. Landorf KB, Keenan AM, Rushworth RL. Foot orthosis prescription habits of Australian and New Zealand podiatric physicians. J Am Podiatr Med Assoc. 2001;91(4):174–183. doi:10.7547/87507315-91-4-174.
7. Lemont H, Ammirati KM, Usen N. Plantar fasciitis: a degenerative process (fasciosis) without inflammation. J Am Podiatr Med Assoc. 2003;93(3):234-237. doi:10.7547/87507315-93-3-234.
8. Martin RL, Davenport TE, Reischl SF, et al. Heel pain-plantar fasciitis: revision 2014. J Orthop Sports Phys Ther. 2014;44(11):A1-A33. doi:10.2519/jospt.2014.0303.
9. Rome K, Gray J, Stewart F, Hannant SC, Callaghan D, Hubble J. Evaluating the clinical effectiveness and cost-effectiveness of foot orthoses in the treatment of plantar heel pain: a feasibility study. J Am Podiatr Med Assoc. 2004;94(3):229–238. doi:10.7547/87507315-94-3-229.
10. Riddle DL, Pulisic M, Pidcoe P, Johnson RE. Risk factors for Plantar fasciitis: a matched case-control study. J Bone Joint Surg Am. 2003;85(5):872-877. doi:10.2106/00004623-200305000-00014.
11. Sabir N, Demirlenk S, Yagci B, Karabulut N, Cubukcu S. Clinical utility of sonography in diagnosing plantar fasciitis. J Ultrasound Med. 2005;24(8):1041-1048. doi:10.786

CENY USŁUG FIZJOTERAPEUTYCZNYCH

Jak przygotować się do wizyty

Może Cię zainteresować

Wybrane artykuły z mojego bloga